Ο Κώδικας Δεοντολογίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Α. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ 

1. Συστήνεται Επιτροπή Δεοντολογίας, ως ανεξάρτητο όργανο του Κόμματος, με τις ακόλουθες αρμοδιότητες:

α) Έλεγχος της συμπεριφοράς (πράξεων, παραλείψεων κ.λπ.) των μελών του Κόμματος, με βάση το καταστατικό και τον παρόντα κώδικα δεοντολογίας.

β) Έκδοση αποφάσεων για τα ελεγχόμενα μέλη του Κόμματος. 

2. Η Επιτροπή αποτελείται από δεκαπέντε (15) τακτικά και ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη, που αναπληρώνουν κατά τη σειρά εκλογής τους τα τακτικά του αντίστοιχου φύλου.

Τα μέλη της εκλέγονται από το Συνέδριο του Κόμματος σε ενιαίο ψηφοδέλτιο με ισότιμη αντιπροσώπευση των φύλων.

Από την σειρά κατάταξης σταυρών, με ισάριθμη αντιπροσώπευση των φύλων (50/50), οι δεκαπέντε πρώτες/οι είναι τα τακτικά μέλη, οι δεκαπέντε (15) επόμενες/οι τα αναπληρωματικά μέλη, οι δε υπόλοιπες/οι αποτελούν τη λίστα επιλαχουσών/όντων και καταλαμβάνουν τη θέση τακτικού ή αναπληρωματικού μέλους που τυχόν αποχωρήσει οριστικά από την Επιτροπή για οποιουσδήποτε λόγους.

Η θητεία των μελών της Επιτροπής ακολουθεί τη θητεία των μελών της Κεντρικής Επιτροπής, μεταξύ δύο διαδοχικών συνεδρίων.

3. Υποψήφια/ος μπορεί να είναι οποιαδήποτε/οποιοσδήποτε έχει την ιδιότητα του μέλους του Κόμματος εφόσον έχει συμπληρώσει τουλάχιστον πέντε (5) έτη ως μέλος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.

4. Ασυμβίβαστα: 

Η ιδιότητα του μέλους της Επιτροπής Δεοντολογίας είναι ασυμβίβαστη με οποιοδήποτε άλλο δημόσιο ή κομματικό αξίωμα. 

Σε περίπτωση που εκλεγείς/είσα στην Επιτροπή Δεοντολογίας κατέχει τέτοιο αξίωμα, οφείλει να επιλέξει κατά την πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Δεοντολογίας μεταξύ των δύο. 

Δεν μπορεί επίσης να εκλεγεί μέλος της Επιτροπής Δεοντολογίας όποιος/α έχει τιμωρηθεί για πειθαρχικά παραπτώματα, πριν την πάροδο πέντε (5) ετών από την επιβολή της ποινής αυτής, αν πρόκειται για αναστολή της ιδιότητας του μέλους ή διαγραφή, ή δύο (2) ετών από την επιβολή άλλης ελαφρύτερης ποινής. 

Τα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας υπάγονται και τα ίδια στον παρόντα Κώδικα και Κανονισμό. Μέλος της Επιτροπής Δεοντολογίας που τιμωρείται για οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα κατά τα παραπάνω ή που αναλαμβάνει οποιοδήποτε κομματικό ή δημόσιο αξίωμα, εκπίπτει αυτοδίκαια από τη θέση του στην Επιτροπή Δεοντολογίας.

5. Εχεμύθεια

Με την κατάθεση και εισαγωγή μιας καταγγελίας/αναφοράς ενώπιον της Επιτροπής, απαγορεύεται η γνωστοποίηση στοιχείων της υπόθεσης σε μέλη του Κόμματος ή δημόσια, έως ότου η Επιτροπή καταλήξει σε πόρισμα. Τυχόν παραβίαση του απορρήτου επισύρει την ποινή της αυτοδίκαιης παύσης του μέλους της Επιτροπής. 

6. Πρόεδρος και Αναπληρωτής/τρια Πρόεδρος της Επιτροπής

Η/Ο Πρόεδρος διευθύνει τις συνεδριάσεις της Επιτροπής και έχει την ευθύνη για την υλοποίηση του προγραμματισμού συνεδριάσεων και ακροάσεών της, τη συγκέντρωση αναφορών ή καταγγελιών για πιθανές παραβιάσεις, τη συλλογή των σχετικών εγγράφων της υπόθεσης, τον ορισμό εισηγητή και των μελών του Συμβουλίου, την ενημέρωση της/του Γραμματέα του Κόμματος για την εισαγωγή θεμάτων στην Επιτροπή. 

Όταν κωλύεται για οποιονδήποτε λόγο ή σε περίπτωση που συντρέχουν λόγοι εξαίρεσης στο πρόσωπό του/της σύμφωνα με όσα προβλέπονται παρακάτω, ο/η Πρόεδρος αναπληρώνεται από τον/την αναπληρωτή/αναπληρώτρια Πρόεδρο, που έχει όλες τις σχετικές αρμοδιότητες και εξουσίες.

7. Εισηγητής/ Συμβούλιο

Η/Ο εισηγήτρια/τής έχει την ευθύνη για την προκαταρτική εξέταση της υπόθεσης, υποβάλλοντας προς την Επιτροπή: πρόταση προγραμματισμού ακροάσεων, συγκέντρωση εγγράφων κρίσιμων για την υπόθεση, συνόψιση της καταγγελίας και εν τέλει σύνταξη εισήγησης προς την Επιτροπή Δεοντολογίας. Το έργο του εισηγητή συνεπικουρούν δύο (2) ακόμα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας, τα οποία από κοινού με την/τον εισηγήτρια/τη αποτελούν το Συμβούλιο για κάθε συγκεκριμένη υπόθεση.

8. Στην Επιτροπή παρέχονται όλα τα μέσα, προκειμένου να ανταποκριθεί με επάρκεια στα καθήκοντα της. Ειδικότερα:

Η Επιτροπή έχει γραμματέα, που ορίζεται από την/τον Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής, μετά από σύμφωνη γνώμη, της/του Προέδρου της Επιτροπής. Η/Ο γραμματέας παρίσταται στις συνεδριάσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου, έχει την ευθύνη της τήρησης των πρακτικών των συνεδριάσεων, της φύλαξης των αρχείων της και υποστηρίζει την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής και την/τον εισηγήτρια/τή της κάθε υπόθεσης κατά την εκτέλεση του έργου τους. Για την τεχνική και διοικητική υποστήριξη του έργου της Επιτροπής μπορούν να διατίθενται και επιπλέον εργαζόμενες/οι, κατόπιν αιτήματος της/του Προέδρου της Επιτροπής προς την/τον Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής.

Β. ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ – ΠΑΡΑΠΤΩΜΑΤΑ

1. Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που ορίζει το Καταστατικό του Κόμματος, ιδίως στα άρθρα 5 (δικαιώματα μέλους) και 6 (υποχρεώσεις μέλους).

Κάθε μέλος έχει υποχρέωση να συμμετέχει ενεργά στα κοινωνικά κινήματα, στις συνδικαλιστικές ή κοινωνικές οργανώσεις στους χώρους ζωής και δράσης του. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η συμμετοχή και δραστηριοποίησή του σε ψηφιακές πρωτοβουλίες, δικτυώσεις και δράσεις, υπερασπιζόμενο και προωθώντας τις θέσεις και τις απόψεις του Κόμματος και συμπεριφερόμενο δημόσια και στο εσωτερικό του Κόμματος με το ήθος που αρμόζει στις θεμελιώδεις αρχές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.

2. Η λειτουργία του Κόμματος σε όλα τα επίπεδα χαρακτηρίζεται από τη δημοκρατία και την ελευθερία της γνώμης και του λόγου. Κάθε μέλος έχει υποχρέωση να σέβεται την προσωπικότητα των υπόλοιπων μελών και να συμπεριφέρεται δημόσια (λ.χ. στα ΜΜΕ, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.λπ.) και στο εσωτερικό του Κόμματος με το ήθος που αρμόζει στις θεμελιώδεις αρχές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, απέχοντας από κάθε έκφραση μισαλλοδοξίας, ρατσισμού, σεξισμού ή με άλλο τρόπο στιγματισμού κοινωνικών ομάδων.

3. Οι αποφάσεις των οργάνων και των οργανώσεων είναι δεσμευτικές για όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα έκφρασης της διαφορετικής άποψης σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 5 του Καταστατικού. Τα μέλη προστατεύουν την εμπιστευτικότητα των κομματικών διαδικασιών και δεν επιτρέπουν να διαρρεύσουν εμπιστευτικές πληροφορίες.

4. Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, στον δημόσιο και τον ιδιωτικό βίο τους, πρέπει να αποφεύγουν πράξεις και συμπεριφορές που ζημιώνουν το Κόμμα και παραβιάζουν τις αρχές των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προσωπικής ακεραιότητας. Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία που εκλέγονται ή τοποθετούνται σε δημόσιες θέσεις, τηρούν τους ειδικούς κανόνες ευθύνης που ισχύουν για όσους κατέχουν αυτές τις θέσεις. Για τον πειθαρχικό έλεγχο των μελών του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία που κατέχουν δημόσιες θέσεις, καταρτίζεται ειδικός κανονισμός από την Επιτροπή Δεοντολογίας, σε συνεργασία με τη γραμματεία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και άλλα συναρμόδια όργανα του Κόμματος, ο οποίος εγκρίνεται από την Κεντρική Επιτροπή.

5. Στην Επιτροπή εισάγονται υποθέσεις, είτε με τη μορφή της καταγγελίας για συγκεκριμένο πρόσωπο ή πρόσωπα, είτε με τη μορφή της αναφοράς για παραβίαση του κώδικα δεοντολογίας, χωρίς προσδιορισμό συγκεκριμένων προσώπων.

Η Επιτροπή Δεοντολογίας επιλαμβάνεται μιας υπόθεσης:

(α) αυτεπαγγέλτως, για θέματα που περιέρχονται σε γνώση της καθ' οιονδήποτε τρόπο (π.χ. από τον Τύπο)

(β) μετά από καταγγελία του παθόντος/της παθούσας, όταν η αντικαταστατική ή αντιδεοντολογική συμπεριφορά προσβάλλει τα δικαιώματα άλλου μέλους που κατοχυρώνονται στο παρόν καταστατικό

(γ) μετά από παραπομπή από:

- την Οργάνωση Μελών (ΟΜ) στην οποία ανήκει η/ο ελεγχόμενη/ος.

-την Νομαρχιακή Επιτροπή (ΝΕ) στην οποία ανήκει ή υπάγεται η/ο ελεγχόμενη/ος.

- την Κεντρική Επιτροπή, την/τον Γραμματέα ή την/τον Πρόεδρο του Κόμματος.

6. Ως ελεγχόμενα παραπτώματα μπορούν ενδεικτικά να προσδιοριστούν τα ακόλουθα:

α) Η παραβίαση του παρόντος Κώδικα καθώς και των καταστατικών αρχών του Κόμματος.

β)  Η καθοιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευση αξιώματος για ιδιοτελείς σκοπούς.

γ) Η παραβίαση της υποχρέωσης σεβασμού της προσωπικότητας των μελών και της υποχρέωσης συμπεριφοράς με βάση τις αξίες του Κόμματος και το ήθος που αρμόζει στις θεμελιώδεις αρχές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.

δ) Η καταστρατήγηση του δημοσίου συμφέροντος προς όφελος ιδιωτών.

γ) Η αδιαφανής και μη συλλογική συμπεριφορά σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη του Κόμματος στο συγκεκριμένο χώρο ευθύνης ή δράσης.

Η Επιτροπή Δεοντολογίας μπορεί επίσης να κινήσει αυτεπάγγελτα πειθαρχικό έλεγχο για κάθε περίπτωση ποινικής ή πειθαρχικής δίωξης ή άλλης αστικής ή διοικητικής υπόθεσης που αφορά μέλος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, εφ' όσον από τη φύση ή το περιεχόμενο της υπόθεσης ενδέχεται να προκύπτει παραβίαση του καταστατικού ή του παρόντος κώδικα. 

Γ. ΚΥΡΩΣΕΙΣ

1. Η Επιτροπή Δεοντολογίας μεριμνά για την τήρηση του καταστατικού και τη συμμόρφωση των μελών με τις αρχές του Κόμματος. Οφείλει να ελέγχει τις υποθέσεις που επιλαμβάνεται, με απαρέγκλιτη τήρηση των δικαιικών αρχών και των καταστατικών εγγυήσεων, με απόλυτο σεβασμό προς τα πρόσωπα που εγκαλούνται. Σε περίπτωση αντιδικίας μεταξύ μελών του Κόμματος οφείλει να εξαντλεί κάθε προσπάθεια επίτευξης συμβιβαστικής λύσης. Η Επιτροπή Δεοντολογίας οφείλει, κατά τον έλεγχο των υποθέσεων, να αντιδιαστέλλει κάθε φορά τις τυχόν πολιτικές διαφωνίες ή διαφορές, ακόμα και τις έντονες, τις οποίες δεν είναι αρμόδια να ελέγξει, από τις πράξεις ή παραλείψεις που ελέγχονται ως ηθικά απαξιωτικές ή υλικά βλαπτικές για φορείς και πολίτες.

2. Σε περίπτωση παραβίασης του καταστατικού και του παρόντος Κώδικα επιβάλλει τις εξής κυρώσεις, ανάλογα με τη βαρύτητα του παραπτώματος:

α) Σύσταση

  β) Επίπληξη

  γ) Αναστολή της ιδιότητας του μέλους για ορισμένο χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα (1) έτος

  δ) Διαγραφή. 

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ 

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

1. Η Επιτροπή συγκαλείται προς συγκρότηση, μετά από πρόσκληση της/του πλειοψηφούσας / ούντος μέλους της, και εκλέγει με μυστική ψηφοφορία την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής, καθώς και την/τον αναπληρώτρια/τή Πρόεδρο.

Σε περίπτωση πλημμελούς εκτέλεσης των καθηκόντων της/του ή παραβίασης οποιασδήποτε από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καταστατικό και τον παρόντα Κανονισμό, μπορεί να υποβληθεί πρόταση μομφής κατά της/του Προέδρου ή/και κατά της/του αναπληρώτριας/τή Προέδρου, που υπογράφεται τουλάχιστον από τα 2/3 των τακτικών μελών της Επιτροπής Δεοντολογίας. Η υποβολή της πρότασης μομφής διακόπτει υποχρεωτικά την πρόοδο εξέτασης όλων των εκκρεμών υποθέσεων και εισάγεται άμεσα και κατά προτεραιότητα, και πάντως το αργότερο εντός μίας (1) εβδομάδας, προς συζήτηση στην Επιτροπή Δεοντολογίας. Μετά τη συζήτηση, λαμβάνεται απόφαση επί της πρότασης μομφής με μυστική ψηφοφορία. Η πρόταση μομφής θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή, εάν υπερψηφιστεί από το 50 + 1 του αριθμού των μελών της συνεδρίασης. Αμέσως μετά την έγκριση πρότασης μομφής, η Επιτροπή Δεοντολογίας εκλέγει νέα/νέο Πρόεδρο ή αναπληρώτρια/τή Πρόεδρο κατά περίπτωση. 

2. Η Επιτροπή Δεοντολογίας επιλαμβάνεται μιας υπόθεσης:

α) Αυτεπαγγέλτως, για την οποία συντάσσεται σχετική έκθεση από την/τον  Πρόεδρο ή μέλος/μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας. 

β) Κατόπιν καταγγελίας μέλους του Κόμματος για αντικαταστατική ή αντιδεοντολογική συμπεριφορά που προσβάλλει τα δικαιώματά του, όπως αυτά ορίζονται στο Καταστατικό του Κόμματος και στον παρόντα Κανονισμό.

γ) Μετά από παραπομπή από:

- την Οργάνωση Μελών στην οποία ανήκει η/ο ελεγχόμενη/ος.

- την Νομαρχιακή Επιτροπή στην οποία ανήκει ή υπάγεται η/ο ελεγχόμενη/ος.

- την Κεντρική Επιτροπή, την Πολιτική Γραμματεία, την/τον Γραμματέα ή την/τον Πρόεδρο του Κόμματος.

Η κατά τα ανωτέρω έκθεση, καταγγελία ή παραπομπή υποβάλλεται εντός έξι (6) μηνών από την παραβίαση του Καταστατικού. Η Επιτροπή δύναται να εξετάσει και εκπρόθεσμες καταγγελίες με εισήγηση της/του Προέδρου της και κατόπιν απόφασης με αυξημένη πλειοψηφία των δύο τρίτων (2/3) του συνόλου των μελών. 

3. Η εξέταση κάθε υπόθεσης από την Επιτροπή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός (έξι) μηνών από την υποβολή της έκθεσης, της καταγγελίας ή της παραπομπής κατά τα ανωτέρω και  περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

Προκαταρκτική Εξέταση – Εισήγηση 

Συνεδρίαση της Επιτροπής – Πόρισμα

4. Κάθε καταγγελία/αναφορά προς την Επιτροπή είναι γραπτή και ενυπόγραφη, παραλαμβάνεται και πρωτοκολλείται από την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής, περιέχει το ακριβές ιστορικό της προς εξέταση υπόθεσης και συνοδεύεται από στοιχεία που την στοιχειοθετούν, όπως έγγραφα ή κατάλογο συντροφισσών/φων που μπορούν να εξεταστούν ως μάρτυρες. Για την κατάθεση της αναφοράς/καταγγελίας ενημερώνεται από την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής η/ο Γραμματέας του Κόμματος. Σε περίοδο διακυβέρνησης, στην περίπτωση που αυτή αφορά μέλος της Κυβέρνησης ενημερώνεται και η/ο Πρωθυπουργός.

5. Μετά την κατάθεση της καταγγελίας ή της έκθεσης αυτεπάγγελτου ελέγχου η/ο Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζει εισηγητή έναν (1) εκ των μελών της Επιτροπής και δύο (2) μέλη ως το Συμβούλιο που διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση. Με επιμέλεια του Εισηγητή ορίζεται μία (1) συνεδρίαση κατά την οποία ελέγχεται η βασιμότητα της καταγγελίας και γίνεται έλεγχος των σχετικών εγγράφων. Εάν υπάρχει αναφορά για ύπαρξη παραβιάσεων χωρίς προσδιορισμένη ευθύνη προσώπων, τότε καλούνται σε ακρόαση συντρόφισσες και σύντροφοι που γνωρίζουν, προκειμένου να εντοπιστούν και τα πρόσωπα που τυχόν έχουν ευθύνη. Σε κάθε περίπτωση, το Συμβούλιο δύναται να εξετάσει τον παθούσα/όντα και την/τον ελεγχόμενη/ο σε δεύτερη συνεδρίαση, μετά από σχετική του απόφαση.  Με ευθύνη του Εισηγητή συντάσσεται Εισήγηση του Συμβουλίου στην οποία περιλαμβάνονται το θέμα, κρίσιμα περιστατικά, κατάλογος μαρτύρων και εγγράφων και πρόταση σχετικά με την αρχειοθέτηση ή την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων. Η Εισήγηση για την παραπομπή ή μη στην Επιτροπή λαμβάνεται με πλειοψηφία. Σε περίπτωση μειοψηφίας, το μειοψηφούν μέλος συντάσσει την άποψή του, η οποία περιλαμβάνεται στην Εισήγηση προς την Επιτροπή. Το Συμβούλιο εντός ενός (1) μήνα από τη χρέωση στον Εισηγητή καταθέτει προς την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής την Εισήγηση, και γνωστοποιεί αντίγραφό της στον παθόντα και στον ελεγχόμενο.  Η ανωτέρω προθεσμία δύναται να παραταθεί ύστερα από αίτημα του Εισηγητή και απόφαση του Προέδρου της Επιτροπής. 

6. Κατόπιν της υποβολής της Εισήγησης, η/ο Πρόεδρος ορίζει τη Συνεδρίαση της Επιτροπής, την οποία γνωστοποιεί στα μέλη της Επιτροπής, στα εμπλεκόμενα μέρη και στους μάρτυρες προφορικά ή με κάθε πρόσφορο μέτρο. Η/Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ενημερώνει επίσης την/τον γραμματέα του Κόμματος για τα πρόσωπα που αφορά η Εισήγηση προκειμένου να ενημερωθεί ο Συντονιστής της οργάνωσης, όταν η Εισήγηση αφορά τη λειτουργία της οργάνωσης, προκειμένου παρέμβει στη διαδικασία καταθέτοντας έγγραφα, τυχόν παρατηρήσεις ή αντιρρήσεις επί της Εισήγησης, μέχρι την έναρξη της διαδικασίας στην Επιτροπή Δεοντολογίας. Εάν η Εισήγηση του Συμβουλίου είναι να αρχειοθετηθεί η υπόθεση και να μην παραπεμφθεί στην Επιτροπή Δεοντολογίας, αυτή μπορεί παρ' όλα αυτά με απόφασή της, που λαμβάνεται με απλή πλειοψηφία των παρόντων κατά την ανωτέρω συνεδρίαση μελών, να αποφασίσει να εξετάσει την υπόθεση στην ουσία της.

7. Σε περίπτωση που μέλος της Επιτροπής Δεοντολογίας είναι το ίδιο ελεγχόμενο ή με άλλο τρόπο εμπλεκόμενο μέρος (ως καταγγέλλουσα/ων, ουσιώδης μάρτυρας κ.λπ.) σε εξεταζόμενη υπόθεση, οφείλει να ενημερώσει σχετικά την/τον Πρόεδρο της Επιτροπής Δεοντολογίας και να εξαιρεθεί από την άσκηση των καθηκόντων του στη συγκεκριμένη υπόθεση. Το μέλος της Επιτροπής Δεοντολογίας οφείλει επίσης να εξαιρεθεί από τα καθήκοντά του σε περίπτωση που:

α) Ελεγχόμενη/ος ή καταγγέλλουσα/ων είναι συγγενής της/του μέχρι δεύτερου βαθμού ή άλλο πρόσωπο που εξομοιώνεται νομικά ή στην πράξη με αυτούς (π.χ. συνοικούσα/ών σύντροφος).

β) Υπάρχουν ή μπορεί να διατυπωθούν, λόγω της φύσης της υπόθεσης ή προηγούμενης ιδιαίτερης − εκτός του πλαισίου των συνήθων κομματικών σχέσεων − φιλίας ή αντιπαλότητας προς κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη, εύλογες αμφιβολίες ως προς την αμεροληψία του κατά την άσκηση των καθηκόντων του.

γ) Ανήκει στην ίδια Οργάνωση Μελών (ΟΜ) με την/τον ελεγχόμενη/ο στην Περιφέρεια Αττικής, ή στην ίδια Νομαρχιακή Επιτροπή (ΝΕ) στην υπόλοιπη επικράτεια. 

Ομοίως, την εξαίρεση μπορεί να επιβάλλει σε οποιοδήποτε στάδιο της υπόθεσης αυτεπαγγέλτως η Επιτροπή Δεοντολογίας, μόλις πληροφορηθεί τους κατά τα ανωτέρω λόγους που δικαιολογούν την εξαίρεση, ενώ και οποιοδήποτε από τα εμπλεκόμενα μέρη σε μια υπόθεση (καταγγέλλουσα/ων και ελεγχόμενη/ος) μπορεί να ζητήσει την εξαίρεση μελών της Επιτροπής Δεοντολογίας, χωρίς ωστόσο να επιτρέπεται η εξαίρεση τόσων μελών της Επιτροπής Δεοντολογίας, ώστε να μειώνεται ο αριθμός τους κάτω από το ελάχιστο όριο των μελών που απαιτούνται για την κανονική σύνθεση και λειτουργία της Επιτροπής Δεοντολογίας.

Στην περίπτωση που κατατεθεί αίτημα εξαίρεσης μέλους της Επιτροπής από διαδικασία εξέτασης υπόθεσης, αυτό εξετάζεται από την Επιτροπή.  Η αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος εξαίρεσης πρέπει να αιτιολογείται. Το μέλος που εξαιρείται αναπληρώνεται από τα αναπληρωματικά, κατά σειρά και κατά φύλο, μέλη. Η παρούσα πρόβλεψη εφαρμόζεται αντίστοιχα και κατά το προκαταρκτικό στάδιο για τον Εισηγητή ή τα μέλη του Συμβουλίου.

8. Κατά την έναρξη της Συνεδρίασης ο Εισηγητής ενημερώνει τα μέλη για την Εισήγηση. Εν συνεχεία εξετάζεται η/ο καταγγέλλουσα/ων-αναφέρουσα/ων, οι μάρτυρες μέλη του Κόμματος σύμφωνα με την Εισήγηση και τέλος η/ο ελεγχόμενη/ος. Η/Ο ελεγχόμενη/ος εμφανίζεται αυτοπροσώπως, δύναται να καταθέσει υπόμνημα με τις απόψεις του και σχετικά έγγραφα και να προτείνει μάρτυρες. Στην Επιτροπή καλούνται προς ακρόαση μόνο μέλη του Κόμματος. Κατ' εξαίρεση, και για σημαντικό λόγο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, μπορεί να κληθούν και μη μέλη του.

9. Ειδικά για τις κυρώσεις της αναστολής και της διαγραφής απαιτείται, πριν τη λήψη απόφασης, γνώμη του ανώτατου οργάνου (Οργάνωση Μελών, Νομαρχιακή Επιτροπή, Κεντρική Επιτροπή) στο οποίο συμμετέχει η/ο ελεγχόμενη/ος. Την παροχή γνώμης την ζητά η/ο Πρόεδρος της Επιτροπής, την οποία και γνωστοποιεί στα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας κατά τη συζήτηση της ελεγχόμενης υπόθεσης.

10.   Με απόφαση της/του Προέδρου, η Συνεδρίαση της Επιτροπής μπορεί να γίνει και μέσω τηλεδιάσκεψης. Επίσης με απόφαση της/του Προέδρου προβλέπεται η καταβολή των εξόδων μετακίνησης των μελών της Επιτροπής που διαμένουν μόνιμα εκτός της Αθήνας. Η παρούσα πρόβλεψη ισχύει και για τα έξοδα μετακίνησης της/του Προέδρου, της/του Εισηγήτριας/τή και των μελών του Συμβουλίου, για τις περιπτώσεις που απαιτείται η εκτός έδρας μετακίνησή τους για τη διεξαγωγή επιτόπιας έρευνας, εξέτασης μαρτύρων κ.λπ. επί εκκρεμούς υπόθεσης.

11.  Η Επιτροπή εκδίδει το Πόρισμα απαλλαγής ή επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων με φανερή ψηφοφορία των μελών της. Το Πόρισμα περιέχει τη διαπίστωση ή μη της παραβίασης και τη σχετική κύρωση και υπογράφεται από όλα τα μέλη της Επιτροπής. Κατά τη λήψη της απόφασης για την έκδοση του πορίσματος επιδιώκεται κατά το δυνατόν ομοφωνία. Τα πορίσματα της Επιτροπής πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένα με αναφορά σε όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που βρίσκονται στον φάκελο της υπόθεσης. Η άποψη που τυχόν μειοψήφησε καταγράφεται στην απόφαση με την αιτιολογία της.

12.  Η Εισήγηση, το Πόρισμα και τα πρακτικά των συνεδριάσεων υπογράφονται από τα μέλη της Επιτροπής και την/τον Γραμματέα της και φυλάσσονται στα αρχεία της Επιτροπής. Οι ακροάσεις ενώπιον της Επιτροπής καταγράφονται ηλεκτρονικά και αποτυπώνονται εν συνεχεία − με επιμέλεια της/του Γραμματέα − περιληπτικά στα πρακτικά της εκάστοτε συνεδρίασης. Τα μαγνητοφωνημένα αρχεία φυλάσσονται στο αρχείο της Επιτροπής. Απαγορεύεται κάθε αναπαραγωγή και δημοσιοποίησή τους. Πιθανή αξιοποίησή τους για ιστορικούς ή επιστημονικούς λόγους μπορεί να γίνει μετά από είκοσι (20) χρόνια ή με απόφαση του Συνεδρίου του Κόμματος με αυξημένη πλειοψηφία 75%.

13.  Η Επιτροπή κρίνει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό τα πειθαρχικά παραπτώματα των μελών του Κόμματος. Ειδικά στην περίπτωση επιβολής αναστολής της ιδιότητας του μέλους ή διαγραφής, αποφασίζει με αυξημένη πλειοψηφία δύο τρίτων (2/3) του συνόλου των μελών της. Για τις υπόλοιπες κυρώσεις το πόρισμα δύναται να εκδοθεί με απαρτία έντεκα (11) τακτικών μελών και σε αυτή την περίπτωση το Πόρισμα εκδίδεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων (2/3) αυτών.

14.  Η Επιτροπή Δεοντολογίας σε περίπτωση αρχειοθέτησης ή επιβολής αναστολής ή διαγραφής μέλους, δύναται να ανακαλέσει προηγούμενο πόρισμά της, μετά από πρόταση οποιουδήποτε μέλους της, αν περιέλθουν σε αυτή επιπλέον αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. αμετάκλητη δικαστική απόφαση) που καθιστούν, κατά την κρίση της, απαραίτητη την επανεξέταση της υπόθεσης.

15.  Τα πορίσματα της Επιτροπής γνωστοποιούνται στα εμπλεκόμενα μέρη (καταγγέλλοντες/ελεγχόμενους) και στην/στον Γραμματέα του Κόμματος, η/ο οποία/ος ενημερώνει σχετικά την Πολιτική Γραμματεία. Επίσης, η Επιτροπή Δεοντολογίας μπορεί, κατά περίπτωση, και κατά την κρίση της, να γνωστοποιεί τις αποφάσεις της σε άλλα όργανα του Κόμματος, όταν η υπόθεση έχει εισαχθεί κατά παραπομπή από αυτά σύμφωνα με το Καταστατικό (Πρόεδρο, Γραμματέα, Κεντρική Επιτροπή, Νομαρχιακή Επιτροπή, Οργάνωση Μελών) ή και να τις δημοσιεύει αυτούσιες ή σε περίληψη, όπου κρίνεται απαραίτητο.

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Τυχόν εκκρεμείς υποθέσεις που δεν έχουν εξεταστεί από την προηγούμενη Επιτροπή Δεοντολογίας θα πρέπει να επανυποβληθούν εντός έξι (6) μηνών από την επικύρωση του παρόντος από την Κεντρική Επιτροπή, από τα πρόσωπα που έχουν έννομο συμφέρον ή σχετική αρμοδιότητα, σύμφωνα με το άρθρο 19 του Καταστατικού.

2. Προηγούμενα πορίσματα κατά μελών του Κόμματος δύνανται να εκτιμηθούν από την Επιτροπή Δεοντολογίας κατά την εξέταση νέων υποθέσεων.

3. Καταγγελίες που κατατίθενται μετά τη συγκρότηση της Επιτροπής και πριν την έγκριση του παρόντος από την Κεντρική Επιτροπή εξετάζονται κατά προτεραιότητα. 

Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας και Κανονισμός Λειτουργίας έχει εγκριθεί από την Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος και μπορεί να τροποποιηθεί μόνο με σχετική απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής.

Ταξίδι στην Αετομηλίτσα του Γράμμου

Κοίτα να δεις Αλέξη, τι σου ‘μελλε να πάθεις…

Κοίτα να δεις Αλέξη, τι σου 'μελλε να πάθεις…

👊Δεν σε αγγίζουν. Δεν μπορούν. Είσαι τόσο ψηλά που δεν μπορούν όχι απλά να σε λερώσουν αλλά ούτε καν να σε δουν… Υπονομευτής. Δολοπλόκος. Ο υποκινητής του πραξικοπήματος. Ο άνθρωπος πίσω από τη μομφή. Το μεγάλο κεφάλι πίσω από τον αποκλεισμό. Για σένα Αλέξη. Για σένα τα λένε όλα αυτά (και χειρότερα). Ποιοι; Μα οι φίλοι σου. Μα οι σύντροφοι σου. Αυτοί που σε στήριζαν. Αυτοί που ορκίζονταν στο όνομα σου. Αυτοί που έπιναν νερό στο όνομα σου και τώρα, ακόμα και στη Σαχάρα να σε πετύχαιναν, δεν θα σου προσέφεραν ούτε σταγόνα…

👊Αυτοί που κάποτε έδιναν μάχες μέσα στην κοινωνία ενάντια στο λυσσαλέο αντι-ΣΥΡΙΖΑ κύμα, μα τώρα το καβαλάνε καλύτερα και από νεοδημοκράτες. Πράγματι, θα τους ζηλεύουν ή μάλλον θα τους ευγνωμονούν και οι μεγαλύτεροι εχθροί σου. Άλλωστε και εσύ εχθρός δεν είσαι πια; Ή, έστω, ξένος. Εσύ Αλέξη. Ξένος στο ίδιο σου το σπίτι. Ανεπιθύμητος. Να βγει ο εκλεκτός τους, ο αυτοαποκαλούμενος «καθαριστής» του ΣΥΡΙΖΑ, να ξεβρομίσει το κόμμα. Και ξέρεις, ε; Και εσένα, πλέον, στις «βρωμιές» σε υπολογίζουν… Καιροσκόποι…

👊Βαφτίστηκες εσωτερικός εχθρός. Ήταν, βλέπεις, υπαρξιακή ανάγκη γι' αυτόν. Δείγμα εγωπάθειας. Μην τον κατηγορείς. Χρειαζόταν κάτι για να μείνει στην επικαιρότητα, για να τον σχολιάζουν και, ταυτόχρονα, να φανατίζει ακόμη περισσότερο τους χούλιγκαν που τον ακολουθούν. Αφού, βρε Αλέξη, είπε κιόλας πως θα σταθεί απέναντι σου αν βάλεις υποψηφιότητα. Λες και εσύ εξέφρασες ποτέ επιθυμία για άμεση επιστροφή. Είναι να συμπονείς κάποιον που βλέπει παντού εχθρούς. Και φαντάσματα…

👊Και είμαι σίγουρος πως αυτό το ανέχτηκες, το προσπέρασες. Ίσως γέλασες και λίγο. Ίσως να ένιωσες και εσύ αυτό το αίσθημα της λύπησης προς κάποιον που προσπαθεί να σε φτάσει για να αναμετρηθείτε. Μα πώς να φτάσει αυτός το πολιτικό σου μπόι; Ουρανοξύστες και… παράγκες. Αλλά, anyway, ας πούμε πως αυτό το προσπερνάμε…

👊Όταν δεν μπορεί κάποιος να σε φτάσει, προσπαθεί να σε ρίξει. Έτσι έπραξε και αυτός με σένα. Και πέρασε την κόκκινη γραμμή. Ίσως τη μόνη γραμμή που έθετες και θέτεις. Την ηθική σου. Προσπάθησε να σε λερώσει. Άτιμα και χωρίς στοιχεία. Μαύρα ταμεία. Στον ΣΥΡΙΖΑ. Του Αλέξη Τσίπρα. Μάλιστα. Οκέυ. Εεε, συγγνώμη, να ρωτήσω κάτι; Πότε είπαμε ότι γελάμε με αυτό το αστείο;

👊Που δεν τόλμησε ούτε ο Μητσοτάκης να κατηγορήσει τον Τσίπρα για σχέσεις με τη διαπλοκή και το έκανε αυτός. Που και οι μεγαλύτεροι πολέμιοί του αποδέχονται πως ήταν από τους εντιμότερους (αν όχι ο πιο έντιμος) πρωθυπουργός, καθώς παρέδωσε γεμάτα ταμεία, αλλά και μία τάξη παντού. Όχι χάος, όχι καμένη γη. Και η φαρσοκωμωδία γίνεται ακόμη χειρότερη, επειδή τον πίστεψαν αυτοί. Πώς; Μα πώς;

👊Αυτός εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί το σχέδιο του. Ένα κόμμα που θα αποκοπεί από τον παρελθόν του, από την ιστορία του. Που θα ξεχάσει τον Τσίπρα και θα θυμάται μόνο αυτόν. Που θα έχει τη δική του αφίσα, το δικό του όνομα, τους δικούς του κανόνες. Να νικήσει τον Μητσοτάκη; Την πολιτική πολύ φοβήθηκαν, το lifestyle κανείς…

👊Εσείς, πώς τον πιστέψατε ρε; Πώς πέσατε στην παγίδα του; Ξεχάσατε ποιος είναι ο Τσίπρας; Πώς κυβέρνησε τη χώρα; Πώς κρατούσε το τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ τόσα χρόνια; Πώς γίνατε ένας στρατός φανατικών χούλιγκαν, που βρίζουν, μουτζώνουν και κυνηγούν στο όνομα αυτού; Τέτοιος ξεπεσμός. Αποκαλείτε τον Τσίπρα υπονομευτή. Δολοπλόκο. Πραξικοπηματία. Τον Τσίπρα. Τέτοια είναι η παρακμή σας…

👊Ποιος θα το φανταζόταν. Ο ιστορικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, να λοιδορείται έτσι. Να χλευάζεται από τους «συντρόφους» του. Κοίτα να δεις Αλέξη, τι σου 'μελλε να πάθεις. Να βλέπεις το αντι-Τσίπρας μένος που έχτισε με κόπο και (ύπουλο) τρόπο η Δεξιά, η διαπλοκή, το Σύστημα, να βρίσκει πιστούς ακόλουθους μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Θεέ μου, τι τραγωδία. Τι εξευτελισμός για κάποιους που θέλουν να προσδιορίζονται και ως Αριστεροί. Άστους Αλέξη. Δεν πειράζει. Μια μειοψηφία είναι. Άφησε τους να πέφτουν όλο και πιο χαμηλά. Δεν σε αγγίζουν. Δεν μπορούν. Είσαι τόσο ψηλά που δεν μπορούν όχι απλά να σε λερώσουν αλλά ούτε καν να σε δουν…

Θεόκριτος Αργυριάδης

Πολιτικός επιστήμονας, Δημοσιογράφος

Το πρόβλημα του brain drain συνεχίζεται στη χώρα μας

 Το πρόβλημα του brain drain συνεχίζεται στη χώρα μας, ακόμα και μετά την ολοκλήρωση των μνημονίων, την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης, την αύξηση των μισθών και τη μείωση της ανεργίας. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα ανάλυσης του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών (ΕΝΑ), για το φαινόμενο που ταλανίζει τη Ελλάδα από το 2010.

Η ενδιαφέρουσα ανάλυση του ΕΝΑ είναι η ακόλουθη:

Ο όρος brain drain (διαρροή εγκεφάλων) περιγράφει την έξοδο νέων και μορφωμένων ανθρώπων από μια χώρα προς αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό. Πρόκειται για ιδιαίτερα αρνητικό φαινόμενο καθώς στερεί ανθρώπινο κεφάλαιο από τη χώρα προέλευσης και υπονομεύει τις παραγωγικές της δυνατότητες.

Ο όρος μπήκε στην ελληνική δημόσια συζήτηση στη διάρκεια των μνημονίων όπου η αύξηση της ανεργίας και οι μειώσεις των εισοδημάτων οδήγησαν πολλούς ανθρώπους στην οικονομική μετανάστευση. Η πρώτη ουσιαστική ανάλυση για το ελληνικό brain drain έγινε το 2011 από τον Λ. Λαμπριανίδη και ακολούθησαν το 2013 οι L. Labrianidis & N. Vogiatzis και το 2016 οι L. Labrianidis & M. Pratsinakis και η Σ. Λαζαρέτου. Το 2021 το Iνστιτούτο ΕΝΑ οργάνωσε συζήτηση με τίτλο «Το Brain Drain & πώς να το αντιστρέψουμε» και το 2023 ο Λ. Λαμπριανίδης δημοσίευσε σχετικό κείμενο εργασίας.

Οι εργασίες που αναφέρθηκαν παραπάνω αναλύουν πολλές πλευρές του φαινομένου. Το μοναδικό ερώτημα που θα εξετάσουμε εδώ είναι αν το φαινόμενο έχει υποχωρήσει μετά το τέλος των μνημονίων ή όχι.

Για να το κάνουμε αυτό, θα δούμε τον αριθμό των ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη χώρα, τόσο κατά την περίοδο των μνημονίων (2010-18) όσο και στην επόμενη περίοδο (2019-22). Τα στοιχεία που θα χρησιμοποιήσουμε προέρχονται από τη Eurostat και αφορούν τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, δηλαδή τις ηλικίες 15-64 ετών που διακρίνονται σε τρεις ηλικιακές ομάδες, 15-24 ετών, 25-44 ετών και 45-64 ετών. Δυστυχώς, τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν περιλαμβάνουν το μορφωτικό επίπεδο του πληθυσμού.

Το πρώτο ενδιαφέρον στοιχείο είναι το σύνολο του πληθυσμού που έχει εγκαταλείψει τη χώρα από το 2010 και μετά που δείχνει το διάγραμμα 1.

Όπως βλέπουμε, στην 9ετή περίοδο των μνημονίων 2010-18 εγκατέλειψαν τη χώρα συνολικά 796.191 άνθρωποι που ανήκουν στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό. Από αυτούς, οι 162.591 ήταν ηλικίας 15-24 ετών, οι 472.657 ηλικίας 25-44 ετών και οι 160.943 ηλικίας 45-64 ετών. Είναι σαφές ότι το σχεδόν το 60% των ανθρώπων που μετανάστευσαν στην περίοδο των μνημονίων βρίσκεται στην ενδιάμεση και πιο παραγωγική ηλικιακή κατηγορία των 25-44 ετών.

Πόσο άλλαξε αυτό στα χρόνια μετά το μνημόνιο; Στην 4ετία 2019-22, εγκατέλειψαν τη χώρα συνολικά 283.801 άνθρωποι που ανήκουν στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό. Οι 71.467 ήταν ηλικίας 15-24 ετών, οι 161.023 ηλικίας 25-44 ετών και οι 51.311 ηλικίας 45-64 ετών. Και πάλι το μεγαλύτερο ποσοστό (περίπου 58%) ανήκει στην ενδιάμεση ηλικιακή κατηγορία των 25-44 ετών.

Για να έχουμε, τέλος, μια συνολική αίσθηση του φαινομένου, από το 2010 μέχρι το 2022, έχουν εγκαταλείψει τη χώρα 1.079.992 άνθρωποι από τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό εκ των οποίων οι 234.058 ήταν ηλικίας 15-24 ετών, οι 633.680 ηλικίας 25-44 ετών και οι 212.254 ηλικίας 45-64 ετών.

Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία, ο αριθμός των ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη χώρα στην περίοδο των μνημονίων ήταν πολύ υψηλότερος από τον αριθμό των ανθρώπων που την εγκατέλειψαν μετά. Όμως τα συνολικά μεγέθη δεν είναι κατάλληλα για τη σύγκριση των δύο περιόδων αφού περιλαμβάνουν διαφορετικό αριθμό ετών. Για να συγκρίνουμε πρέπει να εξετάσουμε τη μέση ετήσια μετανάστευση, δηλαδή πόσοι εγκατέλειπαν τη χώρα κάθε χρόνο. Αυτό φαίνεται στο διάγραμμα 2.

Εδώ βλέπουμε μια κάπως διαφορετική εικόνα. Η μέση ετήσια μετανάστευση στην ηλικιακή κατηγορία 15-24 έχει μειωθεί ανεπαίσθητα από 18.066 άτομα στην περίοδο 2010-18 σε 17.867 άτομα στην περίοδο 2019-22. Στην ηλικιακή κατηγορία 25-44 η μείωση της μέσης ετήσιας μετανάστευσης είναι μεγαλύτερη, από 52.517 άτομα στην περίοδο 2010-18 σε 40.256 στην περίοδο 2019-22. Τέλος, στην ηλικιακή κατηγορία 45-64 η μέση ετήσια μετανάστευση έχει μειωθεί από 17.883 άτομα στην περίοδο 2010-18 σε 12.828 άτομα στην περίοδο 2019-22.

Το συμπέρασμα του διαγράμματος 2 είναι πως πολλοί νέοι άνθρωποι συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τη χώρα, αν και σε μειωμένο βαθμό. Και πάλι ωστόσο η σύγκριση μεταξύ των περιόδων δεν είναι απόλυτα ακριβής καθώς δεν έχει λάβει υπόψη τις μεταβολές του πληθυσμού. Αν λοιπόν χρησιμοποιήσουμε τα πληθυσμιακά στοιχεία της Eurostat, μπορούμε να υπολογίσουμε το μέσο ετήσιο ποσοστό μετανάστευσης, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού κάθε ηλικιακής κατηγορίας που μεταναστεύει κάθε χρόνο. Αυτό φαίνεται στο διάγραμμα 3.

Είναι σαφές ότι το μέσο ποσοστό μετανάστευσης της ηλικιακής κατηγορίας 15-24 ετών έχει αυξηθεί μεταξύ των δύο περιόδων από 1,58% σε 1,64%, της ηλικιακής κατηγορίας 25-44 ετών έχει μειωθεί από 1,71% σε 1,51% και της ηλικιακής κατηγορίας 45-64 ετών έχει μειωθεί από 0,62% σε 0,43%. Για λόγους συγκρισιμότητας αξίζει να σημειωθεί ότι το μέσο ποσοστό μετανάστευσης πριν τα μνημόνια, δηλαδή στη διετία 2008-9, ήταν 0,72% για την ηλικιακή κατηγορία 15-24, 0,68% για την ηλικιακή κατηγορία 25-44 και 0,2% για την ηλικιακή κατηγορία 45-64.

Συμπερασματικά, το πρόβλημα του brain drain συνεχίζεται στη χώρα μας, ακόμα και μετά την ολοκλήρωση των μνημονίων, την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης, την αύξηση των μισθών και τη μείωση της ανεργίας. Το πρόβλημα ίσως να μην είναι τόσο σοβαρό για τη χαμηλότερη ηλικιακή κατηγορία των 15-24 ετών αφού κάποια άτομα αυτής της κατηγορίας μπορεί να φεύγουν από τη χώρα για σπουδές με προοπτική να επιστρέψουν. Το σοβαρό πρόβλημα αφορά τη δεύτερη κατηγορία, 25-44 ετών, που είναι στην πιο παραγωγική ηλικία.

Αυτοί οι νέοι άνθρωποι συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τη χώρα, με κάπως μικρότερο ρυθμό συγκριτικά με την περίοδο των μνημονίων αλλά σαφώς μεγαλύτερο ρυθμό συγκριτικά με την περίοδο πριν τα μνημόνια. Η αποχώρησή τους δεν στερεί μόνο πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο από την ελληνική οικονομία αλλά συνιστά άλλη μια απόδειξη ότι οι απώλειες που υπέστη η ελληνική οικονομία στη διάρκεια των μνημονίων είχαν μακροχρόνιες συνέπειες.

Δέσποινα Σίνου - 105,5 ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ - 18.07.2024

Σήμερα η πρώτη συνεδρίαση της νέας Βουλής στη #Γαλλία - Κομμουνιστής ο πιθανότερος πρόεδρός της - Κόντρα με άρωμα γυναίκας μεταξύ Σοσιαλιστών και Αριστεράς για υποψήφιες πρωθυπουργούς για τις Χιγκέτ Μπελό και Λοράνς Τιμπιανά - Στον 105,5 η η επίκ. καθηγήτρια Δημοσίου Δικαίου, αναπλ. κοσμήτορας στο Sorbonne Paris Nord #Δέσποινα_Σίνου. #1055stokokkino #Αριστερά #Κεντροαριστερά

@GTrapeziotis

Ακούστε αναλυτικά: https://soundcloud.com/user-899349255/1055-18072024a-2

Οι γαλλικές εκλογές & οι μετεκλογικές προοπτικές της Αριστεράς

Η Ελοντί Φάμπρ, λέκτορας στη Σχολή Ιστορίας, Ανθρωπολογίας, Φιλοσοφίας και Πολιτικής στο Queen's University Belfast μιλάει στο ΕΝΑ για το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία και για το πώς διαμορφώνονται οι μετεκλογικές συνθήκες στη χώρα.

* Συνέντευξη στον Κώστα Ελευθερίου, Συντονιστή του Κύκλου Πολιτικής Ανάλυσης ΕΝΑ

Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τον πρώτο γύρο;

Μετά τον πρώτο γύρο, ο Εθνικός Συναγερμός αναμενόταν να κερδίσει τις περισσότερες έδρες, χωρίς όμως να πετύχει την πλειοψηφία των εδρών της Εθνοσυνέλευσης, ο αριστερός εκλογικός συνασπισμός Νέο Λαϊκό Μέτωπο προβλεπόταν να έρθει δεύτερος και ο εκλογικός συνασπισμός του Μακρόν «Μαζί» (στην οποία συμμετείχε το κόμμα του η «Αναγέννηση») τρίτη. Μεταξύ των δύο γύρων το RN προσπάθησε να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους του υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών και ότι δεν θα κυβερνούσε ως κυβέρνηση μειοψηφίας.

Μπροστά σε μια προοπτική νίκης της ριζοσπαστικής Δεξιάς, τα κόμματα της Αριστεράς και του συνασπισμού του Μακρόν προχώρησαν σε μια στρατηγική «ρεπουμπλικανικού μετώπου». Αυτή αναφερόταν στην απόσυρση υποψηφίων που βγήκαν τρίτοι στην εκλογική τους περιφέρεια στον πρώτο γύρο για να στηριχθεί ο οποίος εναπομείνας «ρεπουμπλικανικός» (δηλαδή μη-ΡΝ) υποψήφιος. Σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα εάν κανένας υποψήφιος δεν έχει κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων στον πρώτο γύρο, οι δύο πρώτοι σε ψήφους και κάθε υποψήφιος που υποστηρίζεται από πάνω από το 12,5% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προκρίνονται στον δεύτερο γύρο. Λόγω υψηλής συμμετοχής, ο πρώτος γύρος οδήγησε σε αριθμό ρεκόρ πιθανών τριπλών αναμετρήσεων στον δεύτερο γύρο. Στις εκλογικές περιφέρειες όπου οι υποψήφιοι του Εθνικού Συναγερμού κατέλαβαν μία από τις δύο πρώτες θέσεις, η κατανομή των ψήφων των πλην Εθνικού Συναγερμού υποψήφιων αύξησε την πιθανότητα νίκης του τελευταίου. Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο ανακοίνωσε αμέσως ότι θα απέσυρε όλους τους υποψηφίους του για την τρίτη θέση – αντίθετα η προσέγγιση του Ensemble ήταν πιο ανοργάνωτη, επιδεικνύοντας κάποια απροθυμία στο να αποσυρθεί προς όφελος των υποψηφίων της Ανυπότακτης Γαλλίας. Τελικά, απέσυραν τους περισσότερους από τους υποψηφίους τους που κατέλαβαν την τρίτη θέση. Το μεταγκολικό κόμμα «Οι Ρεπουμπλικάνοι» επέλεξε να διατηρήσει όλους τους υποψηφίους του ασχέτως θέσης που κατέλαβαν.

Η νίκη-έκπληξη του Νέου Λαϊκού Μετώπου, το αξιοπρεπές αποτέλεσμα του Μαζί και η αποτυχία του Εθνικού Συναγερμού να κερδίσει την πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση είναι άμεσα αποτελέσματα αυτού του ρεπουμπλικανικού μετώπου. Οι έρευνες μετά τον δεύτερο γύρο δείχνουν ότι οι αριστεροί ψηφοφόροι κινητοποιήθηκαν περισσότερο κατά του Εθνικού Συναγερμού, με το 70% όσων ψήφισαν Νέο Λαϊκό Μέτωπο στον πρώτο γύρο να ψηφίζουν κατά του RN στον δεύτερο γύρο, είτε ο (ρεπουμπλικανικός) υποψήφιος ήταν από το μακρονικό κόμμα «Αναγέννηση» είτε από την κυρίαρχη δεξιά. Οι ψηφοφόροι της «Αναγέννησης» ψήφισαν επίσης κατά του Εθνικού Συναγερμού αλλά σε χαμηλότερα ποσοστά, ιδίως όταν ο υποψήφιος που δεν ανήκε στον Εθνικό Συναγερμό προερχόταν από την  Ανυπότακτη Γαλλία.

Ποιες είναι οι κοινωνικές βάσεις της ακροδεξιάς στη Γαλλία σήμερα;

Οι κοινωνικές βάσεις της ακροδεξιάς βρίσκονται σταθερά μεταξύ των λιγότερο προνομιούχων και της εργατικής τάξης. Μετά τον πρώτο γύρο, οι μετεκλογικές έρευνες έδειξαν ότι αντίστοιχα ποσοστά ατόμων που αυτοπροσδιορίζονταν ως εργαζόμενοι είχαν ψηφίσει τον Εθνικό Συναγερμό και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, αλλά όσοι δήλωναν μη προνομιούχοι υποστήριξαν σε μεγάλο βαθμό τον Εθνικό Συναγερμό. Αυτό αποτελεί συνέχεια προηγούμενων τάσεων: ο Εθνικός Συναγερμός προσελκύει κυρίως ψηφοφόρους με λαϊκό υπόβαθρο, δυσαρεστημένους με το βιοτικό τους επίπεδο και από θεματικές όπως η μετανάστευση.

Ωστόσο, η συνεχιζόμενη άνοδος του Εθνικού Συναγερμού μπορεί να εξηγηθεί και από την κανονικοποίηση του λόγου του για θεματικές όπως η μετανάστευση, η ένταξη των μεταναστών και η θέση του Ισλάμ στη γαλλική κοινωνία. Αυτή η κανονικοποίηση οφείλεται σε διάφορους παράγοντες: τη στρατηγική της Μαρίν Λεπέν για την «αποδαιμονοποίηση» και την επαγγελματοποίηση του κόμματος, η οποία το κάνει να εμφανίζεται πιο μετριοπαθές, παρόλο που οι πολιτικές του παραμένουν σε γενικές γραμμές οι ίδιες και η αποδοχή από άλλα τμήματα της πολιτικής τάξης, δεξιά και αριστερά, ορισμένων από τις θεματικές της προεκλογικής εκστρατείας του Εθνικού Συναγερμού, όπως η ένταξη των μεταναστών και η θέση του Ισλάμ σε μια κοσμική κοινωνία. Αυτό οδήγησε σε ευρύτερη αποδοχή του Εθνικού Συναγερμού και από άλλες κοινωνικές ομάδες, χωρίς την οποία η εκλογική διεύρυνση του Εθνικού Συναγερμού δεν θα ήταν δυνατή. Η ψήφος δε στον Ερίκ Ζεμούρ, ακροδεξιό υποψήφιο το 2022, έδειξε ότι υπάρχει ένα περισσότερο μεσοαστικό εκλογικό ακροατήριο που υποστήριζε τις πιο ακραίες πολιτικές σε αυτά τα ζητήματα, αν και ήταν υπέρ περισσότερο φιλελεύθερων οικονομικών πολιτικών από αυτές που προτείνει ο Εθνικός Συναγερμός.

Πόσο εφικτό πιστεύεις ότι θα είναι να συναντηθούν οι δυνάμεις του Κέντρου και της Αριστεράς σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό;

Αυτό θα ήταν αρκετά δύσκολο, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ο Πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος είναι ο αποκλειστικά υπεύθυνος για τον διορισμό του πρωθυπουργού, φαίνεται να ενδιαφέρεται να σχηματίσει έναν συνασπισμό μεταξύ του κόμματός του της «Αναγέννησης» και της Δεξιάς για να αποτρέψει μια αριστερή κυβέρνηση. Ωστόσο, η «Αναγέννηση» είναι διχασμένη σε αυτό το θέμα. Οι αριστερόστροφοι βουλευτές της φαίνεται να προτιμούν έναν συνασπισμό με το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους Πράσινους, αλλά όχι με την «Ανυπότακτη Γαλλία», ενώ η δεξιά του κόμματος προτιμά έναν συνασπισμό με τους Ρεπουμπλικάνους, παρόλο που ο νέος κοινοβουλευτικός ηγέτης τους έχει αποκλείσει τη συμμετοχή τους σε οποιονδήποτε συνασπισμό.

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα και οι Πράσινοι μάλλον είναι απρόθυμοι να συμμετάσχουν σε συνασπισμό με το κόμμα του Μακρόν, καθώς ο Μακρόν έχει περάσει τα τελευταία επτά χρόνια προσπαθώντας να τους υπονομεύσει. Αυτό θα τους έφερνε επίσης σε δύσκολη θέση σε σχέση με την Ανυπότακτη Γαλλία, με την οποία μόλις πριν έκαναν μαζί προεκλογική εκστρατεία. Τα κόμματα που σχημάτισαν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο συζητούν επί του παρόντος ποιον θα προτείνουν ως πιθανό πρωθυπουργό. Η Ανυπότακτη Γαλλία, η οποία κέρδισε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών σε αυτόν τον συνασπισμό, θα ήθελε να γίνει πρωθυπουργός ο ηγέτης της Ζαν-Λικ Μελανσόν ή κάποιος άλλος από τις τάξεις της. Ωστόσο, ο Μελανσόν είναι ένας πολύ διχαστικός πολιτικός και οι βουλευτές του ήταν πολύ επιθετικοί κατά τη διάρκεια της τελευταίας νομοθετικής περιόδου και δεν έχουν ευρεία υποστήριξη. Ως αποτέλεσμα, τα άλλα κόμματα του συνασπισμού θέλουν να βρουν κάποιον άλλον και ελπίζουν ότι αυτό το πρόσωπο μπορεί να προέρχεται από το δικό τους κόμμα.

Ένα σημαντικό εμπόδιο για τον σχηματισμό οποιουδήποτε συνασπισμού είναι η έλλειψη κουλτούρας συμβιβασμού στη γαλλική πολιτική, που προέρχεται από τους πλειοψηφικούς θεσμούς. Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο υποστήριξαν ότι πρέπει να εφαρμόσουν απόλυτα το πρόγραμμά τους και να μην συμβιβαστούν επειδή «κέρδισαν» αυτές τις εκλογές. Άλλοι αντιτίθενται σε συγκεκριμένα κόμματα ενός δυνητικού συνασπισμού, παρόλο που δεν θα έχουν πλειοψηφία χωρίς αυτά. Για παράδειγμα, ο υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος προσχώρησε στην Αναγέννηση αφού ήταν βουλευτής του UMP (πρώην όνομα των Ρεπουμπλικάνων) απορρίπτει έναν συνασπισμό με τους Πράσινους λόγω της υποστήριξής τους στις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες.

Η Γαλλία μπορεί κάλλιστα να περάσει από μια σειρά κυβερνήσεων μειοψηφίας που θα καταλήγουν να πέφτουν μετά από ψήφους δυσπιστίας, πριν τα κόμματα να επιδιώξουν να δημιουργήσουν έναν ευρύτερο συνασπισμό που θα έχει μια λειτουργική πλειοψηφία στην Εθνισυνέλευση. Ο πιο πιθανός τέτοιος συνασπισμός θα περιλαμβάνει το Κέντρο (κόμματα του «Μαζί») με κάποιους αριστερούς (Σοσιαλιστικό Κόμμα, Πράσινοι, αλλά όχι Ανυπότακτη Αριστερά) και κάποιους δεξιούς (βουλευτές της κεντροδεξιάς, ίσως από τους Ρεμπουμπλικάνους).

Θεωρείς ότι η μεγάλη συμμετοχή αποτελεί απάντηση στην κρίση εκπροσώπησης ή, αντίθετα, συνεχίζεται η κρίση του γαλλικού κομματικού συστήματος;

Η μεγάλη συμμετοχή δείχνει ότι οι Γάλλοι πολίτες ανταποκρίνονται όταν αντιλαμβάνονται ότι το διακύβευμα μιας εκλογικής αναμέτρησης είναι ισχυρό. Ο κίνδυνος μιας κυβέρνησης Εθνικού Συναγερμού κινητοποίησε τους ψηφοφόρους στον δεύτερο γύρο, αλλά οι Γάλλοι ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες και για να υποστηρίξουν συγκεκριμένα προγράμματα και πολιτικές. Αυτό δείχνει ότι οι ψηφοφόροι αντιλαμβάνονται τόσο το διακύβευμα των εκλογών όσο και τις διαφορές μεταξύ διαφορετικών πολιτικών προτάσεων. Παρά τις «αμαρτίες» του, το γαλλικό σύστημα επιτρέπει την εκπροσώπηση μιας μεγάλης ποικιλίας πολιτικών κομμάτων και προγραμμάτων στο κοινοβούλιο. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η έλλειψη κουλτούρας συμβιβασμού αποτελεί πρόβλημα και οδεύουμε προς μια περίοδο κοινοβουλευτισμού εντός ενός συστήματος που παραδοσιακά κυριαρχείται από την εκτελεστική εξουσία και επικεντρώνεται στις προεδρικές εκλογές. Ήδη, έχουν αρχίσει εκκλήσεις για εκλογική μεταρρύθμιση και την αντικατάσταση του πλειοψηφικού συστήματος των δύο γύρων με κάποια μορφή αναλογικού εκλογικού συστήματος, που προέρχονται από όλες τις πλευρές (Αριστερά, Κέντρο, Εθνικός Συναγερμός). Το 2017 ο Μακρόν είχε υποσχεθεί να εισαγάγει μέτρα για να γίνει το εκλογικό σύστημα πιο αναλογικό, αλλά η υπόσχεσή του αυτή ξεχάστηκε σύντομα.

Οι αλλαγές στο κομματικό σύστημα που σημειώθηκαν από το 2017 (η ανάπτυξη του κεντρώου πόλου, της ριζοσπαστικής Αριστεράς και της ριζοσπαστικής Δεξιάς και η παρακμή των παλαιών κυρίαρχων κομμάτων) οδήγησαν σε περαιτέρω κατακερματισμό του κομματικού συστήματος. Το παλαιό σύστημα που κυριαρχούνταν από έναν αριστερό και έναν δεξιό πόλο έχει αντικατασταθεί από ένα τριπολικό κομματικό σύστημα. Αντί της αντιμετώπισης της ανόδου των άκρων, η άνοδος του Μακρόν και του κόμματός του οδήγησε επίσης σε μια περίοδο ανανεωμένης πόλωσης στο κομματικό σύστημα, η οποία, σε συνδυασμό με τον κατακερματισμό, καθιστά πολύ δύσκολη την εξεύρεση βιώσιμων κυβερνητικών συνασπισμών.

 https://enainstitute.org/